W dniu 28 września 2013 r. w Światowym Centrum Słuchu w Kajetanach, odbędzie się Konferencja dla osób z szumami usznymi i obniżoną tolerancją na dźwięki.
Zapraszamy pacjentów, ich rodziny i bliskich oraz wszystkich, którzy odczuwają dotkliwe dźwięki, mają problemy ze słuchem i rozumieniem mowy, oraz tych których drażnią dźwięki z otoczenia.
- „Jak szumy uszne wpływają na aktywność mózgu? – wstępne wyniki badania metodą QEEG i fMRI”
- NEUROFEEDBACK JAKO JEDNA Z METOD TERAPII SZUMÓW USZNYCH
- Zaburzenia snu u pacjentów z szumami usznymi.
„Jak szumy uszne wpływają na aktywność mózgu? – wstępne wyniki badania metodą QEEG i fMRI”
Czynnościowy rezonans magnetyczny (ang. functional magnetic resonance imaging, fMRI) jest metodą obrazowania aktywności mózgu bazującą na pomiarze sygnału BOLD (ang. blood oxygenation level dependent), który jest funkcją poziomu utlenienia hemoglobiny – jednego z najważniejszych składników krwi. Udowodniono istnienie silnego związku sygnału BOLD z pobudzeniem tkanki ośrodkowego układu nerwowego. Funkcjonalny rezonans magnetyczny umożliwia precyzyjną lokalizację regionów aktywnych w mózgu, ale ma ograniczoną rozdzielczość czasową. Z kolei techniki elektroencefalograficzne, np. QEEG (ilościowe EEG, ang. quantitiative EEG) pozwalają obrazować procesy nerwowe szybko przebiegające w czasie. Matematyczne przekształcenia sygnału EEG (analiza ilościowa EEG) mają na celu opracowanie przestrzennych map aktywności elektrycznej mózgu w rozkładzie na poszczególne pasma (częstotliwości) fal mózgowych (np. alfa, beta, itp.). Istnieją dane wskazujące na nieprawidłowy wzorzec aktywności mózgu u pacjentów z chronicznymi szumami usznymi (np. Vanneste i in., 2010; 2011).
Podczas prezentacji zostaną omówione podstawy teoretyczne techniki fMRI. Ponadto będą przedstawione wstępne wyniki badań aktywności kory słuchowej osób z obustronnymi szumami usznymi. Badania te są częścią projektu naukowego, który jest obecnie realizowany w Światowym Centrum Słuchu w Kajetanach.
NEUROFEEDBACK JAKO JEDNA Z METOD TERAPII SZUMÓW USZNYCH
Rafał Milner, Małgorzata Ganc
Neurofeedback to metoda neurorehabilitacji łącząca w sobie elementy neurofizjologii, psycho- i neuroterapii, polegająca na nauce samoregulacji pracy mózgu dzięki wykorzystaniu zjawiska biologicznego sprzężenia zwrotnego. W metodzie Neurofeedback realizowane jest ono w oparciu o sygnał bioelektryczny mózgu, który rejestrowany jest z powierzchni głowy osoby biorącej udział w treningu. Z sygnału tego obliczane są różnego rodzaju parametry związane z funkcjonowaniem mózgu i stanem mentalnym pacjenta a informacja o ich poziomie jest na bieżąco prezentowana osobie trenującej w atrakcyjnej audiowizualnej formie. Dzięki temu trenujący „widzi” więc niejako jak pracuje jego mózgu i może tym samym nauczyć się kontrolować jego działanie. Powtarzając treningi wielokrotnie jest w stanie uzyskać prawidłowy z punktu widzenie celu terapii stan funkcjonowania układu nerwowego i znormalizować jego działanie. Podczas wykładu przedstawione zostaną teoretyczne podstawy metody oraz praktyczne aspekty związane z treningiem.
Początki metody Neurofeedback datuje się na koniec lat 60-tych XX w. To wówczas udowodniono, że człowiek wysiłkiem własnej woli może wpływać na pracę układu nerwowego związaną ze stanem odprężenia i głębokiego relaksu. Pierwsze kliniczne zastosowanie metody Neurofeedback szacuje się natomiast na lata 70-te, kiedy to naukowcy z Centrum Lotów Kosmicznych (NASA) w Stanach Zjednoczonych wykorzystując biologiczne sprzężenie zwrotne sygnałów z mózgu człowieka po raz pierwszy opracowali skuteczną metodę leczenia epilepsji. Postęp w dziedzinie nowych technologii od czasu pierwszych prób z metodą Neurofeedback spowodował, że obecnie technika ta znajduje mniej lub bardziej skuteczne zastosowanie w leczeniu ponad 40 różnych dysfunkcji o podłożu neuro-psychologicznym. Oprócz terapii osób z różnymi dysfunkcjami Neurofeedback jest obecnie wykorzystywany również w treningach osób zdrowych, które chcą zoptymalizować pracę swojego mózgu. W trakcie wykładu w skrócie zaprezentowana zostanie historia badań nad metodą Neurofeeback oraz przedstawione przykłady dotyczące praktycznego wykorzystania tej techniki.
Metoda Neurofeedback znajduje też coraz częściej zastosowanie w audiologii. Od pewnego czasu jest ona z powodzeniem wykorzystywana przede wszystkim w terapii szumów usznych. Dostępne w literaturze naukowej prace pokazują, że pacjenci z tego typu dolegliwością charakteryzują się pewnymi specyficznymi wzorcami bioelektrycznej aktywności mózgu, które skorelowane są z intensywnością odczuwanego szumu. Polegają one na zwiększeniu tzw. czynności Delta (0,5 – 4 Hz) i czynności Beta (> 34 Hz) oraz zmniejszeniu czynności Alfa (8-12 Hz) w sygnale EEG. Stosując metodę Neurofeedback próbuje się zmienić i znormalizować te nieprawidłowe aktywności. Podczas wykładu przedstawione zostaną protokoły terapii Neurofeedback używane obecnie w terapii pacjentów z szumem usznym.
Badania naukowe dotyczące szumów usznych wskazują również, że w u pacjentów doświadczających tego typu dolegliwości dochodzi najprawdopodobniej także do zmian pobudliwości neuronów w obszarze korze słuchowej. Zmiany pobudliwości korowej mogą być monitorowane i swoje bioelektryczne odzwierciedlenie w postaci tzw. wolnych potencjałów korowych (ang. slow cortical potentials – SCP), rejestrowanych z powierzchni głowy. W Instytucie Fizjologii i Patologii Słuchu opracowane zostały protokoły treningowe wykorzystujące tego typu aktywność mózgu w terapii Neurofeedback pacjentów z szumem usznym. W trakcie prezentacji omówione zostaną teoretyczne podstawy zjawiska wolnych potencjałów korowych, cele treningów oraz spodziewane efekty nowo opracowanej metody.
Zaburzenia snu u pacjentów z szumami usznymi.
Iwona Niedziałek
Podczas prezentacji omówię mechanizmy zaburzeń snu, przyczyny i sposoby radzenia sobie z bezsennością u pacjentów z szumami usznymi. Pojawienie się szumu powoduje niepokój lęk i stres. . Powtarzające się bezsenne noce prowadzą do lęku przed bezsennością i szumem. Raz zaistniała sytuacja zaostrza się w mechanizmie błędnego koła.
Neurobiologia bezsenności wiąże się z układem wzbudzenia wykorzystującym pięć neuroprzekaźników-histaminę, dopaminę, noradrenalinę ,acetylocholinę i serotoninę, jako wstępujący siatkowaty układ aktywujący. Sen jest również regulowany przez podwzgórzowy przełącznik sen/ czuwanie, gdzie histamina jest neuroprzekaźnikiem promującym czuwanie , a GABA promuje sen. .Przełącznik sen/czuwanie jest tez regulowany przez oreksynę z podwzgórza , melatoninę wydzielaną przez szyszynkę oraz światło i aktywność ,promując sen lub czuwanie.
Jakie są skutki bezsenności? Zmęczenie, złe samopoczucie, brak energii, motywacji, upośledzenie uwagi, koncentracji, pamięci, nadmierna senność w ciągu dnia ,skłonność do pomyłek, wypadków w pracy i podczas prowadzenia samochodu. Mogą pojawić się objawy somatyczne jak napięciowe bole głowy .Zwiększa się ryzyko wystąpienia otyłości, nadciśnienia czy cukrzycy, a także obniżenia odporności organizmu.
Bezsenność jest objawem niektórych chorób jak depresja, przewlekły ból, nadczynność tarczycy, astma ,nadciśnienie, Parkinson, alergia.
Lecząc bezsenność zaczynamy od zmiany prostych nawyków i wyeliminowania tego co zakłóca sen a wprowadzenia czynników poprawiających sen .Przestrzeganie zasad higieny snu poprawia jakość snu-stałe pory zasypiania i wstawania, unikanie drzemek w ciągu dnia, systematyczne ćwiczenia fizyczne , ciemna sypialnia i wygodne łóżko, relaksacja przed snem.