„Kalejdoskop innowacji. Spójrz w przyszłość” z udziałem Światowego Centrum Słuchu

W dniu 5 października 2013 r., w Parku Agrykola w Warszawie, odbyła się impreza pn. „Kalejdoskop innowacji. Spójrz w przyszłość” zorganizowana przez Ministerstwo Rozwoju Regionalnego. Celem imprezy była promocja Programu Operacyjnego Innowacyjna Gospodarka 2007-2013, poprzez wybrane, szczególnie wartościowe projekty zrealizowane w ramach Programu. Spośród 13 000 projektów Ministerstwo Rozwoju Regionalnego wybrało 4 beneficjentów, którzy byli szeroko prezentowani podczas imprezy na Agrykoli – wśród nich Światowe Centrum Słuchu Instytutu Fizjologii i Patologii Słuchu w Kajetanach.

Światowe Centrum Słuchu to przykład spektakularnego wykorzystania środków unijnych z Programu Operacyjnego Innowacyjna Gospodarka. Rozbudowane w niecałe dwa lata Centrum wyposażone zostało w najnowocześniejszą aparaturę medyczną, znakomicie przygotowane centrum naukowo-szkoleniowo-konferencyjne, w którym mogą się szkolić otochirurdzy i rynochirurdzy z całego świata, oraz rozwiniętą infrastrukturę informatyczną i techniczną pozwalającą m.in. na transmisje operacji do sieci internetowej, realizację różnych multimedialnych projektów czy zarządzanie pierwszą w świecie Krajową Siecią Teleaudiologii. Realizacja inwestycji sprawiła, że Światowe Centrum Słuchu – którego zespół od wielu lat ma bardzo znaczącą pozycję w międzynarodowym środowisku otolaryngologów – stało się placówką unikatową w skali globalnej. Wyróżnia się interdyscyplinarnym podejściem do medycyny, o czym świadczy stworzenie w ramach struktur Centrum wielu zakładów badawczych i naukowych realizujących projekty w zakresie diagnostyki i leczenia dysfunkcji narządów zmysłów, inżynierii biomedycznej, genetyki, a także rozwijania nowych technologii i zintegrowanych systemów IT dla potrzeb nowoczesnej medycyny. Wciąż wiodącą działalnością Centrum pozostaje działalność kliniczna i leczenie osób z uszkodzeniami słuchu, głosu, mowy, zaburzeniami równowagi, oddychania i chorobami zatok. W Centrum wykonywana jest największa w świecie liczba operacji poprawiających słuch,w tym zabiegi wszczepiania implantów słuchowych.

Koncepcja organizatora imprezy zakładała łączenia wideokonferencyjne z Agrykoli do siedzib wybranych beneficjentów, z których przedstawiciele prezentowali swoje projekty, a osoby przebywające na Agrykoli mogły te przekazy na żywo oglądać, a także zadawać beneficjentom pytania.

Zespół Światowego Centrum Słuchu „gościł” uczestników imprezy na Agrykoli w 6 różnych częściach Centrum, prezentując wiodące kliniki, zakłady i obszary działalności Światowego Centrum Słuchu.

W pierwszej transmisji wszystkich powitał Profesor Henryk Skarżyński, Dyrektor Światowego Centrum Słuchu Instytutu Fizjologii i Patologii Słuchu opowiadając o idei powstania Centrum w Kajetanach oraz o tym co je wyróżnia na międzynarodowej mapie ośrodków audiologiczno-otolaryngologicznych.

– Centrum w Kajetanach jest światowe z wielu powodów. Po pierwsze szereg procedur chirurgicznych wykonywanych jest tutaj po raz pierwszy w świecie – np. jesteśmy pionierami we wszczepianiu różnego rodzaju implantów słuchowych. Również tutaj została stworzona i uruchomiona pierwsza w świecie Krajowa Sieć Teleaudiologii obejmująca swoim zasięgiem 20 ośrodków oraz rozwijane są innowacyjne narzędzia telemedyczne. Światowe Centrum Słuchu jest też wyjątkowym ośrodkiem dydaktycznym i naukowo-badawczym. Udało nam się stworzyć tu warunki, których zazdroszczą nam naukowcy z wielu krajów. Dzięki tym możliwościom i zgromadzonemu unikalnemu materiałowi badawczemu, naukowcy ze świata chcą u nas realizować projekty. – mówił prof. Skarżyński. – Oprócz jasnej wizji tego miejsca i konsekwencji w działaniu, to środki unijne z Programu Operacyjnego Innowacyjna Gospodarka umożliwiły nam stworzenie Światowego Centrum Słuchu w takim kształcie i z takimi ogromnymi możliwościami. Dlatego przyjeżdżającym tu specjalistom z całego świata mówimy, że to są również ich środki i naszym obowiązkiem jest ich gościć, żeby w przyszłości wspólnie udało się zrobić coś wyjątkowego w obszarze diagnostyki i leczenia zaburzeń zmysłów, zaburzeń komunikacyjnych dla obywateli Europy i nie tylko.

Kontynuując wątek naukowo-dydaktyczny, prof. Krzysztof Kochanek, Sekretarz Naukowy Instytutu – występujący w kolejnej transmisji z pomieszczeń Centrum Edukacyjnego WHC – zwrócił uwagę na to, że kształcą się tutaj nie tylko lekarze z Polski, ale również z zagranicy. Centrum Edukacyjne, to unikatowa pracownia wyposażona w 28 stanowisk chirurgicznych, nowoczesny sprzęt do ćwiczeń na preparatach anatomicznych i symulatorach komputerowych. To największa, o tym profilu pracownia na świecie. Każdego roku zespół Światowego Centrum Słuchu organizuje międzynarodowe konferencje połączone z warsztatami dla otochirurgów i fonochirurgów. Ci pierwsi uczą się „techniki Skarżyńskiego”, czyli procedury chirurgicznej opracowanej przez prof. Skarżyńskiego i polegającej na wprowadzeniu określonego fragmentu elektrody implantu ślimakowego przez okienko okrągłe ślimaka w uchu wewnętrznym pacjenta. Procedura ta stosowana jest w leczeniu częściowej głuchoty i jest przełomowa ponieważ pozwala na zachowanie istniejących resztek słuchowych i uzupełnienie słuchem elektrycznym utraconych częstotliwości. Ponadto, specjaliści ze Światowego Centrum Słuchu organizują szkolenia dla surdologopedów i terapeutów mowy. Współpracują z Warszawskim Uniwersytetem Medycznym oraz Uniwersytetem Marii Curie-Skłodowskiej w Lublinie w zakresie kształcenia audiologów i foniatrów. Rozwinięta jest także platforma e-learningowa.

W kolejnych transmisjach przedstawiciele Światowego Centrum Słuchu zaprezentowali różne obszary działalności. dr n. med. Maciej Mrówka, otochirurg, „oprowadził” osoby zgromadzone na Agrykoli po sali operacyjnej wyposażonej w najnowocześniejszy sprzęt – np. mikroskop operacyjny jakich jest zaledwie 16 na świecie, w tym kilka w Kajetanach – i opowiedział o różnych metodach chirurgicznych stosowanych w leczeniu wad oraz uszkodzeń słuchu oraz jednym z największych programów wszczepiania implantów słuchowych realizowanym właśnie w Światowym Centrum Słuchu.

Dr Mrówka zwrócił uwagę na problem starzejących się społeczeństw Europy, a tym samym na zwiększającą się grupę osób z zaburzeniami słuchu. Pogarszanie się słuchu jest naturalnym procesem starzenia się organizmu ludzkiego, dającym ogromny dyskomfort, a czasem utrudniającym normalne funkcjonowanie w życiu zawodowym i społecznym. Dlatego ta dziedzina medycyny musi się rozwijać i być dostępna dla coraz większej liczby osób potrzebujących pomocy.

Wizytówką innowacyjnych technologii opracowanych i wdrożonych w Światowym Centrum Słuchu w Kajetanach jest pierwsza w świecie Krajowa Sieć Teleaudiologii, zarządzana z dwóch multimedialnych pomieszczeń studyjnych. To właśnie ze Studia Teleaudiologii, z uczestnikami imprezy na Agrykoli, łączyli się dr. inż. Arkadiusz Wąsowski oraz logopeda mgr Joanna Ćwiklińska. Krajowa Sieć Teleaudiologii, obejmująca 24 stanowiska temedyczne rozmieszczone w 20 ośrodkach – na ternie Polski i jednym za granicą, umożliwia przeprowadzanie telekonsultacji z udziałem pacjenta i specjalistów z kilku ośrodków jednocześnie, telerehabilitacji oraz procedury telefittingu – tj. zdalnego ustawianie parametrów procesora mowy u pacjentów ze wszczepionym implantem ślimakowym. Studia Teleaudiologii wykorzystywane są również w działalności edukacyjnej.

W kolejnej transmisji ze Światowego Centrum Słuchu w Kajetanach zaprezentowana została działalność Naukowego Centrum Obrazowania Biomedycznego. Dr Agnieszka Pluta i dr Monika Lewandowska opowiedziały o prowadzonych badaniach dotyczących opracowania nowych metod diagnostycznych wykorzystujących zalety techniki funkcjonalnego rezonansu magnetycznego wraz z jednoczesnym badaniem encefalograficznym mózgu. Centrum wyposażone jest w nowoczesny sprzęt w tym rezonans magnetyczny 3T oraz tomograf komputerowy. NCOB jest pierwszą w Polsce i jedną z nielicznych w świecie jednostką prowadzącą tego typu badania. Zespół NCOB jest interdyscyplinarny i składa się z inżynierów medycznych, radiologów, techników, neurobiologów i neuropsychologów

Ostatnia transmisja z Kajetan poświęcona była zagadnieniu badań przesiewowych słuchu u dzieci i młodzieży szkolnej. Instytut Fizjologii i Patologii Słuchu od wielu lat, we współpracy z różnymi organizacjami partnerskimi, prowadzi zorganizowane programy badań przesiewowych słuchu wśród uczniów szkół podstawowych – głównie z klas pierwszych, a także szóstych. W sumie, w tych programach przebadanych zostało ponad 470 000 dzieci. Dr n. med. Anna Piotrowska opowiedziała o tym na czym polegają takie badania, jak istotna jest profilaktyka oraz ochrona słuchu w związku z wszechobecnym hałasem – w szkole i w otoczeniu. Dr Piotrowska wspomniała również o tym, że idea wczesnego wykrywania i leczenia zaburzeń komunikacyjnych u dzieci była promowana przez Instytut podczas prezydencji Polski w Radzie Unii Europejskiej. Różne podjęte w tym zakresie, i koordynowane przez zespół Instytutu działania zakończone zostały przyjęciem dwóch europejskich konsensusów naukowych oraz konkluzją Rady UE, przyjętą w grudniu 2011 roku przez ministrów zdrowia wszystkich krajów UE.