Polscy naukowcy zaprezentowali przełomowe wdrożenia podczas XXXIV Forum Ekonomicznego odbywającego się w dniach 2-3 września 2025 roku w Karpaczu. Ministerstwo Nauki i Szkolnictwa Wyższego do współtworzenia Pawilonu Polskiej Nauki – wyjątkowej przestrzeni dialogu, współpracy i promocji osiągnięć polskich naukowców – zaprosiło Instytut Fizjologii i Patologii Słuchu oraz Radę Główną Instytutów Badawczych.

W ramach tego wydarzenia 3 września 2025 roku odbył się panel dyskusyjny „Wynalazki i wdrożenia naukowe XXI wieku”, zorganizowany przez Radę Główną Instytutów Badawczych oraz Instytut Fizjologii i Patologii Słuchu – organizatora Kongresu „Nauka dla Społeczeństwa”.

Panel wpisywał się też w ideę tegorocznego Forum: „Czas transformacji. Jaka będzie Europa przyszłości?”. Zaproszeni do udziału w dyskusji naukowcy podzielili się doświadczeniami dotyczącymi swoich odkryć, ich promocji, wdrażania i upowszechniania. Organizatorom zależało na tym, by podczas tego ważnego i prestiżowego wydarzenia popularyzować wdrożenia gotowe do szerokiej komercjalizacji, zaprezentować potencjał polskich instytutów badawczych oraz budować mosty pomiędzy nauką, biznesem i administracją publiczną.

Panel poprowadził prof. Henryk Skarżyński, światowej klasy otolaryngolog oraz inicjator licznych projektów łączących medycynę z działalnością społeczną, a wzięli w nim udział: dr hab. Małgorzata Golonka-Wójcik, dr inż. Marek Kalita, prof. dr hab. Arkadiusz Kosmala, Piotr Krukowski, dr hab. inż. Katarzyna Ławińska, prof. Joanna Puławska, prof. Leszek Rafalski, prof. Tomasz Szapiro, prof. Jan Szmidt.

Paneliści dyskutowali m.in. o tym, czy osiągnięcia naukowe w Polsce są dostatecznie widoczne oraz jaka powinna być strategia promowania nauki. Przedstawili przykłady konkretnych wdrożeń własnych:

•          Ekologiczny materiał kompozytowy z grzybni wyhodowanej na odpadach – Sieć Badawcza Łukasiewicz – Łódzki Instytut Technologiczny (dr hab. Inż. Katarzyna Ławińska)

•          Produkt mikrobiologiczny Pantoea Care poprawiający zdrowotność upraw ogrodniczych – Instytut Ogrodnictwa – PIB (prof. Joanna Puławska)

•          Rozwiązania technologiczne redukujące zagrożenie pyłowe – Instytut Techniki Górniczej KOMAG (dr inż. Marek Kalita)

•          System RESQL do monitorowania środowiska szkolnego i przeciwdziałania przemocy rówieśniczej – Uniwersytet SWPS (dr hab. Małgorzata Golonka-Wójcik)

•          Bioniczna ręka protetyczna Zeus zintegrowana z oprogramowaniem Aether Digital Platform do zdalnej rehabilitacji i konfiguracji protezy – Start-up Aether Biomedical (Piotr Krukowski)

•          System Prognozowania Epidemii Chorób SPEC – Instytut Genetyki Roślin PAN (prof. dr hab. Arkadiusz Kosmala)

W Karpaczu Instytut Fizjologii i Patologii Słuchu zaprezentował HearBox Mobile– innowacyjną aplikację stworzoną z myślą o profilaktyce i monitorowaniu słuchu w każdym wieku, idealną do wstępnej diagnostyki bez konieczności użycia słuchawek. Aplikacja wspiera wczesne wykrywanie problemów, oferuje szeroki wachlarz funkcji, które pomagają monitorować stan słuchu rozumienie mowy oraz przetwarzanie słuchowe. Wynalazek ten prezentowali w Pawilonie Polskiej Nauki mgr Dominika Zagórska z Zakładu Teleaudiologii i Badań Przesiewowych IFPS oraz Abdullah Zair z IT Learn.

– Witam naukowczynie, witam naukowców, witam ludzi sukcesu – powiedział prof. Henryk Skarżyński, otwierając dyskusję. Zaznaczył, że wszyscy uczestnicy panelu są ludźmi sukcesu, bo dokonali wdrożeń, które mają realny wpływ na codzienne życie i zmieniają rzeczywistość. – Ten panel jest kontynuacją 3. Kongresu Nauka dla Społeczeństwa, który odbył się w czerwcu w murach Politechniki Warszawskiej – dodał.

W Pawilonie Polskiej Nauki w Karpaczu pokazano zaledwie kilka wybranych wdrożeń, podczas gdy na 3. Kongresie Nauka dla Społeczeństwa zaprezentowano ich kilkadziesiąt, co dowodzi, że w polskiej nauce dzieje się wiele dobrego. – Jeżeli inni nie chcą o nas mówić, to musimy zacząć mówić sami o naszych sukcesach – podkreślił prof. Henryk Skarżyński.

W gronie panelistów znalazło się trzech członków Kapituły, która analizuje i opiniuje innowacje zgłoszone do „Księga Najważniejszych Wdrożeń i Osiągnięć Twórczych XXI wieku” – dokumentu, który zgromadzi najbardziej znaczące odkrycia naukowe ostatnich 25 lat, mające realny wpływ na rozwój społeczny i gospodarczy. Prace są już mocno zaawansowane. Gdy dobiegną końca, „Księga” zostanie przekazana Ministerstwu Nauki i Szkolnictwa Wyższego oraz innym instytucjom centralnym jako dowód potencjału i skuteczności polskiej nauki. Będą mogli zapoznać się z nią także Polki i Polacy.

Panel „Wynalazki i wdrożenia naukowe XXI wieku” dla uczestników Forum był wyjątkową okazją do zapoznania się z innowacjami, które zmieniają rzeczywistość.

foto: Marta Jakubiak, IFPS