13th Congress of the European Society of Pediatric Otorhinolaryngology

Obrady 13. Kongresu Europejskiego Towarzystwa Otorynolaryngologii Dziecięcej (ESPO), odbywającego się regularnie co 2 lata, zgromadziły około 1500 uczestników z całego świata i dotyczyły najbardziej aktualnych problemów laryngologii dziecięcej z zakresu rynologii, audiologii, implantów ślimakowych/systemów wszczepialnych do ucha, problemów dróg oddechowych, onkologii. Instytut Fizjologii i Patologii Słuchu reprezentowali dr hab. n. med. Piotr H. Skarżyński, dr inż. Anita Obrycka oraz dr Magdalena Sosna. Zespół Instytutu przedstawił 6 prac na temat zachowania słuchu i wyników audiologicznych po wszczepieniu implantu ślimakowego w grupie dzieci z częściową głuchotą, rozszerzenia kryteriów kwalifikacji do wszczepienia implantu ślimakowego w częściowej głuchocie, wpływu stosowania implantu ślimakowego na narząd przedsionkowy w grupie dzieci z częściową głuchotą, oceny rozwoju słuchowego u dzieci poniżej drugiego roku życia oraz tympanosklerozy w populacji dziecięcej.

Podczas sesji na temat stosowania implantów ślimakowych wiele uwagi poświęcono badaniom dotyczącym rozwoju ruchowego i ewentualnych zaburzeń równowagi u dzieci z głębokim obustronnym niedosłuchem, będących użytkownikami implantów ślimakowych. W większości przedstawionych badań podkreślano wolniejszy rozwój ruchowy, opóźnienie rozwoju dużej motoryki przy niezmienionym rozwoju małej motoryki u takich dzieci.

Przyczyną tego faktu może być brak bądź niewystarczająca stymulacja bodźcami słuchowymi w okresie niemowlęcym, związana z tym gorsza zdolność lokalizacji dźwięku, jak i ewentualny wpływ samej operacji wszczepienia implantu i jego późniejszego użytkowania. Zgodnie wskazywano na konieczność badań narządu przedsionkowego i układu równowagi u dzieci przed implantacją, jak i po zabiegu.

Znaczącym problemem jest brak zgodności odnośnie pakietu badań otoneurologicznych, jakie można w tym celu zastosować, i trudności z przeniesieniem konkretnych badań wykonywanych u dorosłych na populację dziecięcą (większość prelegentów wymieniała badania: cVEMP, test fotela obrotowego, skale neurologiczne jako zalecane metody oceny układu równowagi).

Oprócz głosów sugerujących możliwe pogorszenie funkcjonowania narządu przedsionkowego w związki z ingerencją chirurgiczną w uchu wewnętrznym, pojawiły się wystąpienia dotyczące możliwego pozytywnego wpływu implantacji ślimakowej na błędnik (np. stymulacja elektryczna zakończeń nerwów przedsionkowych). Zagadnienie to wymaga jednak dalszych badań i analiz.

W panelu dotyczącym plastyczności mózgu podkreślano konieczność obustronnej implantacji ślimakowej dla rozwoju obuusznego słyszenia. Przedstawione doniesienia wskazywały na okres do ukończenia 2 roku życia jako najbardziej korzystny dla obustronnej implantacji. Wszczepienie drugiego implantu w późniejszym czasie, zwłaszcza po ukończeniu 3–3,5 roku, powoduje znacząco gorszy rozwój obuusznego słyszenia w późniejszym okresie (gorsze parametry ITD).

Szeroko dyskutowano kwestię zachowania słuchu po wszczepieniu implantu ślimakowego u pacjentów z częściową głuchotą. Przedstawiano wyniki zachowania słuchu z wykorzystaniem różnego rodzaju elektrod oraz technik chirurgicznych. Prezentowane prace wykazały, że szybkie wprowadzanie elektrody do ślimaka niesie ze sobą ryzyko przejścia elektrody ze schodów bębenka do schodów przedsionka i tym samym ryzyko uszkodzenia słuchu pacjenta. Z kolei odpowiednio wolne i płynne wprowadzanie elektrody do ślimaka zwiększa prawdopodobieństwo zachowania słuchu. Podkreślano, że w przypadku pacjentów z częściową głuchotą stopień zachowania słuchu w dużej mierze zależy od tego, czy niedosłuch ma charakter postępujący. Jest to jednak często trudne do zdiagnozowania w okresie przedoperacyjnym. Wskazywano, że postępujący niedosłuch może być związany z etiologią, oraz postulowano prowadzenie badań genetycznych w celu wyodrębnienia predyktorów postępującego charakteru niedosłuchu.

Dużo czasu poświęcono na debatę dotyczącą rozszerzenia kryteriów kwalifikacji do wszczepiania implantu ślimakowego, a w szczególności na omawianie wyników relatywnie nowych grup pacjentów, u których zastosowano ten rodzaj implantu. tj. dzieci z częściową i jednostronną głuchotą.

Potwierdzenie skuteczności stosowania implantu ślimakowego w grupie pacjentów z częściową głuchotą nie budzi wątpliwości specjalistów co do zasadności stosowania implantów ślimakowych w tej grupie pacjentów. W przypadku stosowania implantów ślimakowych w grupie pacjentów z jednostronną głuchotą wskazuje się na potrzebę prowadzenia dalszych badań dotyczących skuteczności klinicznej i praktycznej tej metody.

Podczas konferencji dyskutowano na temat bezpieczeństwa i skuteczności reimplantacji w przypadku awarii części wewnętrznej systemu implantu ślimakowego. Specjaliści zgodzili się, że w większości przypadków jest to procedura możliwa do przeprowadzenia i bezpieczna, a korzyści słuchowe po reoperacji nie są gorsze od tych przed awarią systemu.

Wyjątek stanowią przypadki osyfikacji ślimaka. W związku z zadowalającymi wynikami po reoperacjach, zaproponowano wymianę implantu ślimakowego z powodu postępu technologicznego jako możliwe wskazanie.

W sesji poświęconej aktualizacji wiedzy dotyczącej zakażeń wirusem cytomegalii (CMV) powodujących niedosłuch omawiano nowoczesne metody terapii, takie jak terapia antywirusowa intratympanalna (wykorzystanie Nanotechnology Hydrogel Drug Delivery) czy też podawanie leków do ucha wewnętrznego poprzez termowrażliwe kopolimery hydrożelowe.